نرخ مناسب برای ارز تک نرخی ۳۸۰۰ تومان
سمیه بابایی:
سیاست تک نرخی شدن ارز وعده ای بود که با اجرایی شدن برجام به نظر می رسید در دولت یازدهم عملیاتی شود تا شاهد ثبات و آرامش در بازار باشیم. اما این سیاست در دولت یازدهم عملیاتی نشد. یکی از اهداف دولت دوازدهم از ابتدای فعالیت، سیاست تک نرخی کردن ارز است و مسئولان بانک مرکزی اعلام کردند تا پایان سال نرخ ارز تک نرخی خواهد شد .
این در شرایطی است که هفته گذشته بانک مرکزی ، اعلام کرد که ۲۰ شهریورماه آغاز فروش ارز مسافرتی به نرخ آزاد خواهد بود . یعنی نرخ آزاد ارز توسط سیستم بانکی به رسمیت شناخته شده ، عملا نشان دهنده رویه تک نرخی شدن ارز در آینده خواهد بود .دریک سال گذشته بانک مرکزی در چندین نوبت وعده تک نرخی کردن ارز را به تعویق انداخت و عملا اجرای آن را به دولت دوازدهم محول نمود.
آنچه در زمان مطرح شدن تک نرخی شدن ارز گمانه زنی می شد این بود که بانک مرکزی تلاش خواهد کرد رقمی بین ارز آزاد ومبادله ای را برای تک نرخی کردن انتخاب کند ، اما با اقدام جدید در خصوص ارز مسافرتی به نظر می رسد بانک مرکزی از همه احتمالات عقب نشینی کرده و ارز آزاد را به عنوان نرخ واحد ارز بپذیرد .
دراین خصوص به سراغ معصومه آقا پورعلیشاهی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی رفته و نظر وی را جویا شدیم که در ادامه آمده است .
معصومه آقا پورعلیشاهی در گفت وگو با عصراقتصاد در خصوص تک نرخی کردن ارز گفت : بهتر است نرخ ارز در قیمتهای ۳۸۰۰ تا ۳۸۵۰ تومان تک نرخی شود تا جامعه آستانه تحمل این قیمت را داشته باشد . درصورت افزایش نرخ ارز هزینه نهادهای تولید نیز افزایش یافته و تولید کنندگان متضرر خواهند شد .
آقاپور در خصوص نرخ سود علی الحساب ۱۵ درصد سپردههای بانکی گفت : در بخشنامه جدید بانک مرکزی باید فرصتها و تهدیدها را درکنار هم دید. دراین خصوص در ابتدا جلسات کارشناسی در کمیسیون اقتصادی برای کاهش نرخ سود بانکی انجام گرفت و نتیجه آن به شورای پول و اعتبار اعلام و سپس نرخ ۱۵ درصد تعیین شد .
وی افزود : علت تعیین نرخ ۱۵ درصد برای سپردههای بانکی این بود که در خوشبینانه ترین حالت بازدهی تولید درکشور ۱۴ درصد بوده و زمانی که نرخ سود سپردههای بانکی ۱۸ درصد است ، نقدینگی سرگردان جامعه به سمت سیستم بانکی رفته و از بخش تولید خارج میشود . عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه قبل از ابلاغ بخشنامه جدید نرخ سود ، پیش بینی شوکهای کوتاه مدت در بازار شده بود، اظهارکرد: باید ورودی دلار و عرضه و تقاضا را در جامعه کنترل کنیم . شوکهای کوتاه مدت تورم روانی است و بعد از مدتی کاهش می یابد .
وی یکی از دلایل کاهش نرخ سود سپردههای بانکی را ایجاد شوک به بازار مسکن دانست و گفت : رشد بازار مسکن طی سه سال گذشته منفی ۱۰ بوده است . درحال حاضر خانههای خالی و پروژههای نیمه تمام بسیاری درکشور وجود دارد و با کاهش نرخ سود سپردههای بانکی نقدینگی وارد بازار مسکن خواهد شد . بازار مسکن یک درمان کوتاه مدت است که میتواند در مدت ۲ سال ، نرخ بیکاری را ۲ تا ۵ درصد کاهش داده و موجب افزایش سرمایه در گردش شود .
آقاپور در ادامه با اشاره به استقلال بانک مرکزی افزود: در برنامه ششم توسعه موضوع نظارت بانک مرکزی آمده است که طبق آن نظارت بانک مرکزی بیشتر شده و میتواند به راحتی با تخلفات بانکها برخورد کند.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در ادامه خاطرنشان کرد : باید قانون را یکبار برای همیشه به طور صحیح اجرایی کرد تا جامعه به سمت قانونمند شدن و اجرای عدالت حرکت کند .
دلالان با کاهش نرخ سود
نمی توانند سفته بازی کنند
وی در ادامه توصیه ای به دلالان و صرافان داشت و گفت : دلالان و صرافان فکر نکنند که با کاهش نرخ سود سپردهها می توانند سفته بازی کرده و تغییر خاصی در جامعه ایجاد کنند و این کار دلالان چشمک زدن در تاریکی است . ما می خواهیم به تولید کنندگان کمک کرده و لبخند را به واحدهای تولیدی برگردانده تا نقدینگی به بخشهای تولیدی رفته و موجب افزایش اشتغال در جامعه شویم .
آقاپور علیشاهی درخصوص حذف دلار مبادله ای برای مسافران خارجی گفت : ۳۰۰ دلاری که برای مسافران خارجی اختصاص یافته بود مبلغ ناچیزی بود. این درحالی است که هزینه ای در سیستم بانکی دراین خصوص پرداخت می کرد و صفهای طولانی که برای دریافت ارزمسافرتی در فرودگاه و بانکها شاهد بودیم ، بسیار بیشتر بوده است .
وی ضمن حمایت از طرح حذف ارز مبادله ای برای مسافران خارجی، تصریح کرد : باید سیستم بروکراسی درکشور از بین رفته و یکی از راههای آن حذف ارز مسافرتی است .
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که آیا حذف ارز مبادله ای برای مسافران خارجی میتواند عاملی برای افزایش نرخ ارز باشد یا خیر، افزود: افزایش نرخ ارز به عواملی از جمله سیاست خارجی و روابط بین الملل بستگی دارد . وی درادامه اشاره ای به قضایای سوریه و میانمار و تصمیمات آمریکا درکره شمالی داشت که موجب افزایش قیمت نفت و طلا درجهان شده است . اینها عواملی است که موجب شده است تا قیمتهای داخلی نیز افزایش یابد .
نرخ ارز امسال تک نرخی نمیشود
وی در خصوص موضوع تک نرخی کردن ارز گفت : بهتر است نرخ ارز در قیمتهای ۳۸۰۰ تا ۳۸۵۰ تومان تک نرخی شود تا جامعه آستانه تحمل این کار را داشته باشد . درصورت افزایش نرخ ارز هزینه نهادهای تولید نیز افزایش یافته و تولید کنندگان متضرر خواهند شد .
آقاپور در ادامه با تاکید بر این موضوع که نرخ ارز تا پایان سال تک نرخی نخواهد شد، تصریح کرد : نباید با عجله نرخ ارز را تک نرخی کنیم، بلکه تک نرخی کردن ارز باید مرحله به مرحله انجام شود . این کار با حذف ارز مبادله ای برای مسافران خارجی شروع شده است . بهتر است درمرحله بعد کالاها را از دریافت ارز مبادله ای خارج کنیم .
عضوکمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در خصوص لایحه اصلاح نظام بانکی گفت : ۵۰ درصد این کار انجام شده است و درتلاش هستیم تا پایان سال این کار به نتیجه برسد. قانون اصلاح نظام بانکی کار بزرگی بود که درکمیسیون اقتصادی و مجلس دهم انجام گرفت، کاری که در دورههای قبل انجام نشد .
درشرایط فعلی تغییر واحد پول ملی
به صلاح نیست
وی در ادامه به تغییر واحد پول ملی اشاره داشت و گفت : واژه تومان بین مردم رایج است و فقط برای کارهای اداری و مثلا نوشتن چک و اسناد از ریال استفاده میشود . در حال حاضرکه رکود اقتصادی و تورمی در کشور حاکم است ، تغییر واحد پول ملی به صلاح نیست و بهتر است تا یکباره ۴ صفر حذف شود .
آقاپور در پایان با اشاره به هزینه بر بودن تغییر واحد پول ملی خاطرنشان کرد : در صورت تغییر واحد پولی باید تمام اسکناسها تغییر کرده و سیستمها کنترل شود . در شرایط فعلی بهتر است هزینهها را به حداقل رسانده و زمانی این کار صورت گیرد که ۸۰ درصد مبادلات پولی به روش استفاده از کارت انجام شده و صندوق مکانیزه فروش ایجاد شود و سیستم مالیاتی کشور به بهترین شکل فعالیت کند . در حال حاضر تغییر واحد پول ملی فقط هزینه بر بوده و اجرای آن تغییری در جامعه ایجاد نخواهد کرد.