صالحآبادی در گفتوگو با عصر اقتصاد پیشنهاد داد: برگزاری جلسات توجیهی بازار سرمایه در پاستور
پروانه میرزایی:
سازمان بورس اخیرا از کلیه فعالان بازار سرمایه دعوت کرد تا نظرات و پیشنهادهای خود را تا روز چهارشنبه ۳۱ خرداد ماه ۱۳۹۶ در خصوص موارد اصلاحیه ی دستورالعمل های مذکور از طریق ثبت در پایگاه قوانین و مقررات بازار سرمایه ایران بفرستند.
به سراغ «علی صالح آبادی» « مدیرعامل بانک توسعه صادرات » و «رئیس اسبق سازمان بورس رفته»، تا در خصوص آخرین وضعیت این قوانین گفت وگو یی داشته باشیم که وی در گفت و گو با عصر اقتصاد پیشنهاد داد:«در هیئت دولت جلسات توجیهی بین بازار سرمایه و باوزیران تشکیل؛ تا آن ها نیز نسبت به تصمیمات گرفته شده در بورس و تاثیرات آن بر بازار آگاه شوند. هم چنین این موضوع را با مدیران وزرات خانه و سازمان خود در میان گذاشته تا نسبت به گرفتن تصمیمات زود هنگام آگاه و ما شاهد متوقف ماندن نمادها، در یک مدت طولانی نباشیم.»
۱- به پیشنهاد سازمان بورس قرار است ؛ گزارش تحلیلی جای گزین گزارش های پیش بینی نشده در سازمان بورس شود ، این مسئله چه تاثیری روی گزارش سود یا همان (EPS) شرکت ها می تواند داشته باشد؟
این روند در کشورهای مختلف جهان همان گونه عمل می شود. یعنی به جای این که شرکت ها پیش بینی سود ارائه دهند، اطلاعات واقعی را در اختیار بازار قرار می دهند. و این بازار است که سهم را تحلیل و پیش بینی می کند. به نظر بنده در مورد سود هم مفروضات پیش بینی مهم است. البته به گونه ای که خود سرمایه گذار بتواند تحلیل دقیقی از بازار سرمایه ارائه کند. البته پیش نیاز آن ارتقا تحلیل گری در بازار سرمایه است . یعنی شرکت های مشاور سرمایه گذاری و پردازش اطلاعات مالی و سایر شرکت ها که سهمی در ارتقا تحلیل های بورس دارند نقش آن ها بیش از گذشته پررنگ شود. اگر قرار هم باشد که EPS ( سود سهام) حذف شود ولی نباید نقش این شرکت ها در بازار سرمایه از بین برود و فضا باید به گونه ای در بورس حرکت کند که به نفع تحلیل و تحلیل گران بازارسرمایه باشد. هم چنین به نظر بنده پیش بینی ها در بازار نباید یک باره از شرکت ها حذف شود. بلکه باید از شرکت هایی که اطلاعات دقیق و شفاف می دهند از آن ها آغاز و سپس به سمت شرکت ها دارای ابهام حرکت نمود. مثلاً شرکتی که قیمت نرخ خوراک ، بهره مالکانه معدن یا سایر عوامل آن دارای ابهام بوده تحلیل مشکل است. حتی خود شرکت ها خود با مشکلات پیش بینی روبه رو هستند. پس این مسئله باید از شرکت های دارای ابهام کم و با اطلاعات شفاف در بازار سرمایه آغاز شود.
۲- در برخی موارد شاهد اختلاف نظرهایی بین شرکت ها بورسی و با وزارت خانه ها بوده ایم که سبب بسته ماندن طولانی مدت نماد شرکت ها شده و در این فراخوان اشاره ای به این موضوع نشده ، دیدگاه شما در این مورد چیست؟
یکی از مشکلات بازار سرمایه است که دستگاه های متولی بعضا تصمیمات دیرهنگام می گیرند . درحالی که بازار سرمایه نیازمند نقد شوندگی است. ویژگی بازار سرمایه مطلوب نقد شوندگی و شفافیت بالا است تا بتوانند تصمیمات بهتر بگیرند. بعضاً ما شاهد برخی تصمیماتی هستیم که دیرهنگام گرفته می شود. این هم مشکل حل نخواهد مگر این که تمام دستگاه های ذی ربط ، سازمان ها و وزارت خانه ها توجیه باشند که بازار سرمایه نقد شوندگی نیازدارد. علاوه برآن نیز بورس هم نظراتی نسبت صنایع مختلف دارد ولی به نظر بنده تصمیمات باید زود گرفته و این تصمیمات دچار بوروکراسی نشود. بنابراین تنها توصیه ام به تمام وزارت خانه ها، سازمان ها و سایر دستگاه های ذی نفع این است که به تصمیمات خود سرعت دهند. هم چنین به نظر بنده در هیئت دولت جلسات توجیهی بین بازار سرمایه و باوزیران تشکیل شده، تا آن ها نیز نسبت به تصمیمات گرفته شده در بورس و تاثیرات آن بر بازار آگاه شوند. هم چنین این موضوع را با مدیران وزرات خانه و سازمان خود در میان گذاشته تا نسبت به گرفتن تصمیمات زود هنگام آگاه شده و ما شاهد متوقف ماندن نمادها ، در یک مدت طولانی نباشیم.
۳- با توجه به این که بیش از ۵۰ درصد بازار سرمایه را شرکت ها ی پتروشیمی و پالایشگاهی تشکیل می دهند ،توقف یا بازگشایی نمادها چه تاثیری به ارزش افزده شرکت و حتی زیان دیدگی آن ها خواهد داشت ؟( بااین توضیح که اختلاف این شرکت ها با وزارت خانه ازیک سو و هم چنین قیمت های جهانی این محصولات روی این مسئله تاثیر گذار نخواهد بود؟)
قیمت ها و نوسان های بازار جهانی مربوط به آینده است. آنچه به بازارها اعلام می شود مربوط به گذشته است مثلاً، عملکردی در بازاراتفاق افتاده و به بازار اعلام نشده است. در نهایت قیمتی که در بازار های جهانی در نوسان است به طور طبیعی تمام سرمایه گذراران آن را پذیرفته اند و مشکلی در این مورد نیست و کسی روی آن ابهام ندارد و جزء ریسک های طبیعی سرمایه گذاری است. ریسک های غیر طبیعی در جایی مطرح می شود که سرمایه گذار نسبت به تصمیمات سیاست گذاران و وزارت خانه ها را نداند که چگونه برخورد می کند.مثلاً، یک زمانی در مورد پالایشگاه ها بحث کیفی سازی بود. کیفی سازی اعمال می شود یا نه یک تصمیم است. ریسک های طبیعی سرمایه گذاری که شامل نوسانات قیمت های جهانی نفت، فرآورده ها، سنگ آهن را همه قبول دارند و مانعی برای بسته ماندن نماد نیست بلکه آنچه اهمیت دارد، ریسک های ناشی از تصمیمات سیاست گذاران در بازار داخلی است.
۴- بررسی تغییرات پیشنهادی لغو پذیرش اوراق بهادار در صورت عدم ایفای تعهدات ناشر، نشان می دهد که بورس اوراق بهادار مرحله به مرحله این پیشنهاد را مطرح نموده ، دیدگاه شما در این خصوص چیست؟
به نظر بنده، صرف سودآوری شرکت نمی تواند نقش تعیین کننده ای را روی حضور یا عدم حضور شرکت بر تابلو بورس داشته باشد. در زمانی که یک شرکت در بورس پذیرش می شود این سود اهمیت دارد ولی به تنهایی عامل تعیین کننده نیست. با توجه به این که بنگاه های تجاری دوران رونق و رکود داشته و هم چنین سیکل های مختلفی می تواند، روی آن اثر گذار باشد و نباید به صرف نبود سود آوری آن را از بورس اخراج کرد.مثلاً؛ دریک دوره ای در بازار بورس این گونه بود که شرکت با یک پله تنزل در تابلو ها جابه جا می شدند، نه یک باره و مستقیم به سرمایه گذاران بورس این سیگنال را بدهیم که شرکت از بورس اخراج شود. بنابراین شرکتی که اطلاعات شفاف می دهد در بازار بورس بماند. البته می تواند دربین این تابلو ها جابه جا شود. با این نکته که ( کیفیت گزارش دهی شرکت، نقد شوندگی سهام، حجم معاملات، تعداد سهام آزاد و شناور، میزان نقد شوندگی و سرجمع عوامل باید درنظر گرفته شود تا این خروج از بورس صورت گیرد.) هم چنین به نظر بنده اخراج از بورس باید آخرین مرحله باشد نه به عنوان اولین گزینه برای شرکت مطرح شود. دراین جا نیز مسئولیت و تشخیص هیات پذیرش بورس دررفتن و نماندن شرکت ها بسیارمهم است.
۵- با توجه به بحث گزارش گری مالی بانک ها و بیمه ها برای شفافیت بیش تر در بازار سرمایه در بخش گزارش ها ی اصلاحی، اظهار نظر های حسابرس حذف شده است؟ نظر شما در این مورد چیست؟
در حال حاضر؛ گزارش پیش بینی بودجه ای را که شرکت ها اعلام می کنند از نظرات حسابرس نیز استفاده می کنند. نظر حسابرس فاکتور خیلی مهمی است. به نظر بنده، اگر قرار شود پیش بینی بودجه برای برخی شرکت ها حذف شود، ولی مفروضات پیش بینی بودجه که توسط حسابرس صورت می گیرد حتماً باید باقی بماند. زیرا در جریان عملیات شرکت حسابرس ، حضوربیش تری نسبت به سهام دار دارد .هم چنین در سه مقطع حسابرس در مورد وضعیت شرکت ها اظهارنظرمی کند: ۱- روی گزارش پیش بینی بودجه سال بعد، عملکرد شش ماهه و ۱۲ ماهه این بررسی صورت می گیردو بیش از این نیز هزینه ها گران تمام می شود. همچنین باید گذاشت تا تحلیل سرمایه گذاران نیز در بازار سرمایه جای خود را باز کند. البته این نکته راهم نباید فراموش کرد که حسابرسان نیز به کمیته کنترل کیفیت موسسات حسابرسان معتمد پاسخگو هستند و هم چنین اداره ای در سازمان بورس، به نام اداره حسابداری و گزارش گزارش گری مالی داریم. اداره ذی ربط و ظیفه اش دریافت اطلاعات حسابرسان و رسیدگی به تخلفات این گروه است.
۶- با ذکر این نکته که شایعات و اطلاعات خلاف واقع همواره در بازار بورس وجود داشته، نقش سازمان بورس در بازگشایی به موقع نمادها چقدر می تواند موثر باشد؟
هرچه اطلاعات در بورس کم ترباشد، به نسبت آن نیز شایعات افزایش خواهد یافت. البته خود ارکان بازار سرمایه و فعالان آن، امکان تحلیل های رسمی را فراهم کنند. هم چنین خود شرکت ها نیز با ایجاد واحدی در سازمان خود در زمان افزایش شایعات مطرح شده زمینه ساز پاسخ گویی به آن را فراهم و هم تحلیل رسمی را منتشر نمایند. در زمینه افشاء اطلاعات همه باید دست به دست هم دهند که کیفیت، دسترسی و انتشار اطلاعات به موقع فراهم شود تا بتوان از ورود شایعات به بازار سرمایه جلوگیری نمود و زمینه پاسخ گویی را فراهم کرد.
۷- نظر شما در خصوص اختلاف پیش آمده بین بانک مرکزی و سازمان حسابرسی چیست؟
گزارش گری حسابرسی مالی ملی ما مثل گذشته اجرا می شود و مبنای حسابداری شرکت ها نیز محسوب می شود. بانک ها و بیمه ها نیز به سمت گزارش گری مالی بین المللی حرکت می کنند . ولی این گفته را قبول دارم که گزارش گری بانک ها در حال حاضر برمبنای «IFRS » نیست. این وضعیت پیش آمده در حال گذار است و تمام بانک ها در آینده به سمت گزارش گری مالی بین المللی حرکت می کنند. بانک ها هم چنین با این گزارش گری مالی ریسک های خود را اعلام کنند. ریسک های اعتباری، عملیات ، نقدینگی و سایر ریسک ها در این بخش اعمال می شود.