سرزمین رنگین کمان
محمدحسن گودرزی:
آفریقای جنوبی کشوری در جنوب آفریقا و در سواحل دو اقیانوس اطلس و هند است.
این کشور در جنوبیترین قسمت قاره آفریقا قرار دارد و دارای خط ساحلی طویلی به طول ۲٬۵۰۰ کیلومتر (۱٬۵۵۰ مایل) است و با دو اقیانوس اطلس و هند ساحل مشترک دارد. مساحت این کشور ۴۷۰٬۹۷۹ مایل مربع یا ۱٬۲۱۹٬۹۱۲ کیلومتر مربع است. این کشور بیست و پنجمین کشور بزرگ دنیا (بعد از مالی) و از لحاظ مساحت با کلمبیا برابر است. نجسوتی در دراکنزبرگ با ۳٬۴۰۸ مایل ارتفاع بلندترین نقطهٔ آفریقای جنوبی است.
این کشورتنها کشور در جهان است که دارای سه پایتخت متفاوت می باشد و از این لحاظ در میان کشورهای جهان منحصر به فرد می باشد . قوهٔ مجریه در پرتوریا، قوه مقننه (پارلمان) درشهر کیپ تاون و قوهٔ قضائیه در بلوم فونتین قرار دارد. پرجمعیتترین شهر آن ژوهانسبورگ می باشد .جمهوری آفریقای جنوبی با کشورهای نامیبیا، بوتسوانا، زیمبابوه، موزامبیک، سوازیلند و لسوتو (کشوری که در سرزمین آفریقای جنوبی محصور شدهاست) هممرز است.
ژوهانسبورگ بزرگترین و پر جمعیت ترین شهر آفریقای جنوبی است. این شهر دارای موزه ها و پارکها و گالری های نقاشی و دیدنی های بسیار زیاد و همچنین معادن عظیم طلا میباشد. ژوهانسبورگ از از سالیان دور شهری ثروتمند و پر جمعیت بود. به دلیل وجود معادن طلا از قدیم در این منطقه، خاک آن بسیار با ارزش است و به همین دلیل امروزه این شهر قوی ترین اقتصاد را در آفریقای جنوبی دارد. شرکت هند شرقی هلند ، مرکزی در مکان امروزی کیپ تاون ایجاد نموده بودند و اهمیت راهبردی آبراه کیپ و منابع معدنی غنی این منطقه باعث اهمیت بیشتر این کشور در میان کشورهای غربی بخصوص در اواخر قرن نوزدهم گردیده بود .
ژوهانسبورگ که به عنوان ایگولی (مکان طلا) نیز مشهور است، به دلیل قرار گرفتن درکمربند تپه های غنی از منابع معدنی ویت و اترزراند، منابع تجاری عظیمی از طلا و الماس را در خود جای داده است. فرودگاه بین المللی تامبو بزرگترین فرودگاه آفریقا نیز در این شهر قرار دارد.
آفریقای جنوبی دارای آب و هوای متنوعی است و دارای صحرای خشک مشرف به نامیبیا و آب و هوای مطبوع نیمهاستوایش در نزدیک مرز مشترک این کشور موزامبیک است. آفریقای جنوبی دارای پرتگاه کوهستانی به سمت فلات داخلی و فلات مرتفع است اگر چه آفریقای جنوبی نیمهخشک محسوب میشود ولی تنوع آب و هوایی جالبی به مانند تنوع موقعیت طبیعی خود دارد.
در حال حاضر آفریقای جنوبی از لحاظ نژادی دارای تنوع بسیاری می باشد . بزرگترین جمعیتهای دورگه و اروپایی و هندی در آفریقا در این کشور مستقر می باشند . جمعیت سیاهپوست آفریقای جنوبی کمتر از ۸۰ درصد جمعیت این کشور می باشد .
این کشور از معدود کشورهای آفریقایی است که در آن هیچ وقت کودتا صورت نگرفته و انتخابات منظم در طول یک سده اخیر در آن برگزار شدهاست. با این حال اکثریت سیاهپوستان تا سال ۱۹۹۴ دارای حق رای نبودند . این کشور از اعضای بنیانگذار اتحادیه آفریقا است و بزرگترین اقتصاد را در میان اعضای آن دارد.
از نظر اقتصادی این کشور بزرگترین صادر کننده طلا در جهان است و از تولید کنندگان عمده اورانیوم، کرومیت، سنگ سرمه، پلاتین و زغال سنگ (که سه چهارم نیاز کشور به انرژی را تأمین میکند) است. بخش صنعتی شامل صنایع شیمیایی، غذایی، نساجی، وسایل نقلیه موتوری و مهندسی برق است. کشاورزی و دامداری یک سوم صادرات افریقای جنوبی راتشکیل میدهد و تولیدات آن شامل میوه، شراب، پشم و ذرت است. سطح زندگی در این کشور در قاره افریقا بالاترین است ولی توزیع آن میان سفیدپوستان و غیر سفیدپوستان بسیار نابرابر است. انصراف بعضی از سرمایه گذاران خارجی تلاش به سوی خودکفایی را افزایش داده است.
۵۴ عضو سازمان ملل را در این قاره حضور دارند و آفریقای جنوبی به تنهایی حدود یک ششم از تولید داخلی قاره آفریقا را در سال ۲۰۱۳ میلادی به خود اختصاص داد. به گزارش بانک جهانی، تولید داخلی کل آفریقا ۲٫۳۹ تریلیون دلار بوده که سهم آفریقای جنوبی بیش از ۳۸۰ میلیارد دلار بوده است.
آفریقای جنوبی بخش کشاورزی عظیمی دارد و صادر کننده خالص محصولات کشاورزی است تقریباً هزار تعاونی کشاورزی و مشاغل کشاورزی در سراسر کشور وجود دارد و صادرات کشاورزی ۸ درصد از صادرات کل این کشور در ۵ سال اخیر را تشکیل دادهاست. صنعت کشاورزی حدود ۱۰ از میزان بیکاری رسمی میکاهد که نسبت به دیگر مناطق قاره عدد بزرگی نیست و همچنین برای کارگران موقت کار فراهم میکند و ۶/۲ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را تشکیل میدهد. به هرحال بدلیل خشکی زمین تنها ۵/۱۳ درصد آن میتواند برای تولید محصول استفاده شود و تنها ۳ درصد آن کاملاً حاصلخیز محسوب میشود.
اگرچه بخش بازرگانی کشاورزی نسبتاً خوب توسعه یافته اما مردم در بعضی مناطق روستایی هنوز با پول ناچیز کشاورزی امرار معاش میکنند.این کشور هشتمین کشور بزرگ تولید کننده مشروبات الکلی و یازدهمین تولید کننده بزرگ تخم آفتابگردان جهان است. آفریقای جنوبی از بسیاری جنبهها کشوری پیشرفتهاست اما این توسعه حول چهار منطقه اتفاق افتادهاست. کیپ تاون، بندر الیزابت، دوربان و پروتوریا – ژوهانسبورگ. به غیر از این چهار منطقه در بقیه جاها پیشرفت کم بوده و فقط علیرغم استراتژیهای دولت همچنان پابرجاست اما مناطق توسعه نیافته اصلی در حال پیشرفت سریع هستند. این مناطق شامل: خلیج موسل به خلیج پلتن برگ، منطقه رستنبرگ، نلزپروت، بلوئم فونتین، ساحل جنوبی کیپ، ساحل شمالی KZU در بین مناطق دیگر میشود.
فاصله بسیار درآمدها و اقتصاد دوگانه باعث شده تا این کشور در حال توسعه محسوب شود. عدم تساوی درآمدها در آفریقای جنوبی چنان زیاد است که از این نظر در بالاترین ردههای جهانی قرار میگیرد. میزان رشد پیامد آن در ده سال اخیر به کاهش بیکاری منجر شدهاست، با این حال اقتصاد آنها راه درازی را در پیش دارد و مشکلات اقتصادی بزرگی هنوز باقیماندهانددر ابتدا سال ۲۰۰۰ رئیس جمهور این کشور به نام تابوامیکی قسم خورد که رشد اقتصادی و سرمایهگذاری خارجی را با رفع قوانین محدود کننده کار افزایش دهد و به خصوص سرعت بیشتری ببخشد و هزینههای غیر ضروری دولتی را کاهش دهد. سیاستهای احراز سوی حزب کارگرمورد مخالفت قرار گرفتند. بنابر محاسبات آفریقای جنوبی ۳۰درصد از تولید ناخالص داخلی کل قاره آفریقا را در دست دارد. همچنین این کشور بزرگترین تولیدکننده و مصرفکننده انرژی این قاره نیز است.
این کشور با راند که بزرگترین پول رایج بازار تجارت و در حال توسعهاست به جمع ۱۵ کشور برتر دارای پول رایج دنیا پیوستهاست ─مجمع دائم (CLS) که در آن معاملات تجاری سریعاً بسته میشوند و ریسک معامله در مناطق زمانی را کاهش میدهند. راند آفریقای جنوبی (ZAR) بهترین پول رایج در مقابل دلار آمریکا بین سالهای ۲۰۰۲تا ۲۰۰۵ طبق جدول امتیاز پولهای رسمی بلومبرگ بودهاست. بیثباتی راند آفریقای جنوبی برفعالیتهای اقتصادی اثر گذاشته که همراه با سقوط سریع سال ۲۰۰۱ بود که باعث تنزل تاریخی ۸۵/۱۳ راند نسبت به دلار آمریکا شد که باعث بیم از تورم شد و باعث شد تا بانک پشتوانه نرخ بهرهها را افزایش دهد. راند از آن موقع وضعیت بهتری یافته و با نرخ ۹۹/۵ تا ژانویه ۲۰۰۶ در مقابل دلار آمریکا مبادله شده و اقدام بانک پشتوانه نیز باعث مهار تورم شدهاست. قدرت راند باعث وارد آمدن فشار به صادر کنندگان شده و آنها از دولت خواستهاند تا در نرخ ارز برای کمک به متعادل کردن نرخ راند دخالت کند و همچنین بسیاری از صادرکنندگان نیز کارکنان خود را اخراج کردهاند.